Groep 3 en 4 in de gemeentelijke basisschool in Lubbeek
De Leesjury is een leesclub voor kinderen en jongeren, waarbij de juryleden boeken lezen, bespreken en beoordelen. Maar wat gebeurt er allemaal achter de schermen? Hoe verloopt zo’n sessie, het stemmen en de slotfeesten? In deze reeks trekken we op pad om kennis te maken met deze grote lezerscommunity. Deze keer: op bezoek bij groep 3 en 4 van de GBS Lubbeek.
Dit artikel gaat over het leesjaar 2024-2025.
De Leesjury startte in 2017 in de kleuterklassen van GBS Lubbeek. De leerkrachten waren meteen enthousiast: het gaf hun de kans om nieuwe prentenboeken te ontdekken en voorlezen nóg meer te laten leven. Hoewel het in het eerste en tweede leerjaar eerst zoeken was om tijd vrij te maken, toonde taal- en boekenjuf Bieke Verlinden aan de leerkrachten hoe ze de Leesjury aan bestaande thema’s kunnen koppelen. Zo groeide het initiatief uit tot een project dat nu de hele basisschool omvat.
‘In de kleuterklassen en het eerste en tweede leerjaar worden de boeken klassikaal voorgelezen en samen besproken’, legt Bieke uit. ‘In groep 2 mogen de kinderen de boeken ook een week mee naar huis nemen. Zo wennen ze alvast aan het systeem dat daarna volgt. Vanaf groep 3 kiezen de kinderen namelijk zelf of ze meedoen met de Leesjury.’
Bij elkaar komen
Zodra alle juryleden van groep 3 of 4 hetzelfde boek hebben gelezen, maakt Bieke een afspraak met de leerkracht om hen even te ‘lenen’. Tijdens zo’n bijeenkomst praten ze een halfuur over het boek, soms aangevuld met een opdracht. Het is praktisch onmogelijk om voor elk boek samen te komen, maar de diepgang van deze momenten is duidelijk. Stemmen doen de leerlingen door zelf een stemformulier in te vullen zodra ze alle boeken hebben gelezen.
Taal- en boekenjuf Bieke Verlinden zorgt ervoor dat de Leesjury soepel draait. ‘Het helpt dat er iemand op school tijd mag vrijmaken om de Leesjury te trekken’, gelooft ze.
Handtekening
Op een woensdagvoormiddag is het tijd voor zo’n boekenbabbel. Bieke neemt ons mee naar het lokaal waar de lezers van groep 4 zo dadelijk aankomen. De sfeer is verwachtingsvol. Al snel stappen de negen kinderen binnen: stoelen schuiven, er klinkt gegiechel en blikken speuren naar de papieren bundeltjes op tafel. Zij bespreken vandaag het boek Atta. Bieke stelt prikkelende vragen die het gesprek op gang brengen en de leerlingen delen graag hun mening. Enthousiast schrijven ze alvast vragen op voor schrijfster Jolien Janzing, die op het slotfeest aanwezig zal zijn. ‘Misschien krijgen we zelfs een handtekening in ons leesdagboek!’
‘De vragen in onze leesdagboeken zijn net wat schoolser dan de leesdagboeken van de Leesjury. Daardoor kan ik er makkelijker leerdoelen aan koppelen, wat de leerkrachten en het schoolbestuur een meerwaarde vinden.’
Bieke Verlinden
Een boeker
Niet veel later is het halfuur om en is het tijd om groep 3 te verwelkomen. Zij lazen Tess Waterkers van Gregory Maguire. Bieke vertelt over het onverwachte, waargebeurde idee achter het boek: ‘Een konijn stierf van schrik toen de kinderen van de schrijver te enthousiast op hem afrenden.’ Verbaasde blikken. De kinderen vergelijken de Nederlandse en Engelse namen van de personages en denken na over het verhaal. Waar wonen de personages? Wie is hun favoriet? Wanneer Bieke hen naar de tekeningen laat kijken en vertelt dat de tekenaar ook boeken schrijft, roept een jurylid enthousiast: ‘Dan is hij schrijver en illustrator tegelijk. Dus eigenlijk een boeker!’
Drijvende kracht
Achter dit alles staat taal- en boekenjuf Bieke Verlinden. Zij zorgt ervoor dat de Leesjury soepel draait. ‘Het helpt dat er iemand op school tijd mag vrijmaken om de Leesjury te trekken’, gelooft ze. ‘Ik lees de boeken en maak promotie in de klassen door voor de zomervakantie al kort uitleg te geven over de selectie. Dat herhaal ik in de eerste week van september. De leerlingen beslissen in de loop van september of ze meedoen, en dat loopt goed: veel kinderen doen mee, waarna hun vrienden ook aanhaken. Het slotfeest is daarbij een grote motivatie. Ik wijs ook op Luisterpunt als optie voor kinderen die minder vlot lezen.’
Als coördinator én begeleider van groep 3 en 4 is het takenpakket van Bieke breed: ze geeft inspiratiefiches aan de leerkrachten, zoekt peters en meters voor de boeken, maakt zelf leesdagboeken, regelt de aankoop van de boeken en beheert de uitleenlijst. ‘We hebben twee exemplaren van elk boek voor groep 3 en 4: één exemplaar koopt het oudercomité, een ander krijgen we van de bib. Om een overzicht te houden van de circulerende boeken, maak ik een uitleenlijst. Daarop schrijf ik per boek op wanneer iemand het boek meekrijgt en teruggeeft. Wie al lang op een nieuw boek wacht, krijgt voorrang.’
(De tekst gaat verder onder de foto's.)
© Simon Bequoye en Iedereen Leest
'De Leesjury creëert een groepsgevoel op school. Daarnaast zijn de kinderen ook heel trots om deel uit te maken van de grotere Leesjury!’
Bieke Verlinden
Zelfgemaakte leesdagboeken
Het gebeurt dus dat het ene jurylid een boek net uit heeft, terwijl iemand anders het al enkele maanden geleden las. Toch herinneren de kinderen van groep 3 zich nog goed wat er in Tess Waterkers gebeurt. Dat blijkt als ze hun leesdagboek invullen. Die maakte Bieke zelf voor elke groep, met vragen die meegroeien met de leeftijd, over de auteur, personages, tekeningen en de tijdsperiode waarin het verhaal speelt. ‘Die vragen zijn net wat schoolser dan de leesdagboeken van de Leesjury. Daardoor kan ik er makkelijker leerdoelen aan koppelen, wat de leerkrachten en het schoolbestuur een meerwaarde vinden.’
Peters en meters
Om de hele school te betrekken, hangen er sinds twee jaar ook affiches van de geselecteerde boeken in de gangen. Elk boek heeft een 'peter' of 'meter' (vaak een leerkracht) die met foto en persoonlijke commentaar bij het boek hangt. ‘Juryleden kunnen daar commentaarkaartjes aan toevoegen’, zegt Bieke. ‘Zo is de Leesjury zichtbaar en tastbaar voor iedereen. Dat is zo fijn aan de Leesjury: het creëert een groepsgevoel op school. Daarnaast zijn de kinderen ook heel trots om deel uit te maken van de grotere Leesjury!’
Tip van Bieke
Maak duidelijk dat de Leesjury gratis is. Bieke: ‘Ik sprak eens een leerling aan die graag las, maar ze zei dat ze van haar ouders niet mocht meedoen. Toen ik benadrukte dat er geen kosten zijn, ook niet voor het slotfeest, deed ze wel mee. Ze bleef zelfs jurylid tot het zesde leerjaar!’
Tip van Iedereen Leest
Werk samen voor het slotfeest. De school in Lubbeek organiseert het jaarlijkse slotfeest samen met scholen uit Holsbeek en Pellenberg. De samenwerking van de drie partners is cruciaal om auteurslezingen te kunnen regelen. ‘Op ons slotfeest is iedereen welkom, óók wie niet alle boeken gelezen heeft of bij alle bijeenkomsten was’, benadrukt Bieke. ‘Die toegankelijkheid werkt motiverend.’